Narkolepsja - niepohamowane zasypianie

Współcześnie coraz więcej osób cierpi na choroby związane z zaburzeniami snu. Zalicza się do nich narkolepsja, charakteryzująca się występowaniem niekontrolowanej senności. Jakie są przyczyny i sposoby radzenia sobie z niepohamowanym zasypianiem? 

Czym jest narkolepsja?

Narkolepsję w najkrótszy sposób można scharakteryzować jako zaburzenie snu o podłożu neurologicznym. Polega ono głównie na występowaniu nadmiernej senności w ciągu dnia - chory nie jest w stanie jej przezwyciężyć i zapada w niekontrolowany sen. Choć przyczyny narkolepsji nie są do końca znane, lekarze najczęściej wiążą tę chorobę z niedoborem produkowanej w bocznej części podwzgórza hipokretyny (oreksyny). Białko to jest  odpowiedzialne za regulowanie stanu snu i stanu czuwania. Jego utrata powoduje zatarcie granicy pomiędzy obydwoma stanami - wtedy zaczynają się one szybko przenikać. Istnieje także teoria, według której narkolepsja ma charakter dziedziczny i wiąże się ze zmianami genetycznymi. 

Pierwsze objawy narkolepsji pojawiają się najczęściej w okresie dojrzewania, lecz choroba może się także rozwinąć dopiero po ukończeniu 20. roku życia. Cierpią na nią zarówno, kobiety, jak i mężczyźni. Choroba ta nie jest wyleczalna, dlatego też pacjenci zmagają się z jej konsekwencjami przez całe życie. 

Objawy narkolepsji

Podstawowym objawem narkolepsji jest charakterystyczna, wspomniana wcześniej senność w trakcie dnia - chory zasypia w różnych sytuacjach, a drzemki trwają od 10 do 20 minut i powtarzają się kilkakrotnie. Kolejnym, częstym objawem narkolepsji jest także katapleksja - są to tak zwane spadki napięcia mięśniowego, na skutek zwiotczenia mięśni chorzy mogą na przykład osuwać się na ziemię. Narkolepsja łączy się ponadto z występowaniem halucynacji sennych - chory bezpośrednio zapada w fazę snu REM, podczas której pojawiają się marzenia senne, w tym przypadku mogące wzbudzać lęk. Niejednokrotnie halucynacjom towarzyszy paraliż senny, w wyniku którego ciało cierpiącego na narkolepsję zostaje sparaliżowane na kilka lub nawet kilkanaście sekund.

Jak leczyć narkolepsję?

W jaki sposób radzić sobie z narkolepsją? Niestety nie jest ona chorobą wyleczalną, istnieją jedynie środki farmakologiczne, które pozwalają na złagodzenie i opanowanie jej objawów. Są to przede wszystkim leki ograniczające nadmierną senność oraz jednocześnie stymulujące organizm. Głównym celem leczenia jest bowiem zmniejszenie częstości występowania napadów kataplektycznych oraz regulacja przejścia między stanami snu i czuwania.    

Aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty terapii konieczna jest stała i aktywna współpraca pomiędzy pacjentem i lekarzem. Oprócz przyjmowania odpowiednich leków oraz korzystania z konsultacji medycznych, chorzy powinni także znaleźć w ciągu dnia czas na regularny, krótki sen (kilka regenerujących drzemek). Dodatkowo złagodzeniu objawów sprzyja również właściwie zbilansowana dieta. Istotne jest także dbanie o sprawność fizyczną - ruch pomaga bowiem utrzymać ciało i umysł w dobrej kondycji

Poprawa komfortu życia osób z narkolepsją

Poza stosowaniem się do zaleceń lekarza i regularnym przyjmowaniem leków istotne jest także to, aby chory informował o swoim schorzeniu otoczenie. Dzięki temu łatwiej będzie mu uzyskać pomoc w razie ataku. Co równie ważne pacjenci cierpiący na narkolepsję muszą zachować szczególną ostrożność, jeśli chodzi o prowadzenie samochodu i zrezygnować z jazdy, gdy zabroni tego lekarz. Na lepsze samopoczucie chorego bez wątpienia pozytywnie wpłynie unikanie alkoholu i kofeiny. Aby zniwelować problematyczne objawy narkolepsji, cierpiące na to schorzenie osoby powinny również bezwzględnie dbać o przestrzeganie zasad regularnego trybu życia, który pozwoli im zachować odpowiedni balans pomiędzy czasem pracy i czasem snu. Higiena życia wiąże się w tym przypadku szczególnie z odpowiednim miejscem do snu, które powinno być jak najbardziej komfortowe. Przyjemne kolory w sypialni i wygodny materac pomogą każdemu choremu odprężyć się i zagwarantują lepszą jakość snu. 

Narkolepsja to choroba kłopotliwa, lecz dzięki właściwemu leczeniu chory może normalnie funkcjonować i nauczyć się kontrolować pojawiające się objawy. Stała opieka lekarska, prowadzenie zdrowego, a co z tym związane regularnego trybu życia pozwoli każdej, cierpiącej na narkolepsję osobie czuć się lepiej. W walce z chorobą pozytywny wpływ na pewno będzie także wywierać wsparcie rodziny i przyjaciół.