Objawy zaburzenia rytmu dobowego

Nieprzespane noce, senność w ciągu dnia, apatia i pogorszone samopoczucie. Te wszystkie symptomy mogą alarmować o zaburzeniu rytmu dobowego, który w długotrwałym występowaniu może być katalizatorem wielu poważnych chorób. Jak objawia się zaburzenie dobowe i jak sobie z nim radzić?

Na czym polegają zaburzenia rytmu dobowego?

Nasz organizm funkcjonuje według dobowego cyklu, gdzie w odpowiednim czasie następuje wzrost lub spadek poziomu niektórych hormonów. Zaburzenia rytmu okołodobowego pojawiają się m.in. wtedy, kiedy pora snu jest nadzwyczaj szybka (19:00-21:00), a pobudka wczesna (3:00-5:00). Mówi się wtedy o zespole przyspieszonej fazy snu, który często jest przypadłością starszych osób. Początkowo jest dość naturalny, bowiem z wiekiem okres trwania poszczególnych faz zmniejsza się, przez co zapotrzebowanie na sen obiektywnie maleje. Kolejnym zaburzeniem jest zespół opóźnionej fazy snu i dotyczy on głównie osób młodych. Polega ono na opóźnieniu okresu spoczynku nocnego, na skutek czynników fizjologicznych, wzmocnionych czynnikami środowiskowymi. O zaburzeniach rytmu okołodobowego mówi się również wtedy, kiedy każdego dnia pobudka i zasypianie następują o innej godzinie, a więc są bardzo nieregularne.

Zaburzenia rytmu dobowego - przyczyny

Zaburzenia rytmu okołodobowego może powodować wiele czynników fizjologicznych lub środowiskowych. Najczęściej obserwuje się tę dysfunkcję u osób, które prowadzą nieregularny tryb życia. Ich organizm nie jest w stanie wejść w rutynę, co bezpośrednio przekłada się na wszystkie procesy zachodzące w organizmie. Przez to m.in. mogą odczuwać większy stres, który także jest czynnikiem decydującym do jakości i porze snu. Osoby borykające się z bólem pleców, stawów czy mięśni także niecelowo mogą doprowadzić do zespołu opóźnionej fazu snu, ponieważ ich dolegliwości nie będą w stanie pozwolić im zasnąć. Podróżnicy, stewardessy oraz piloci są szczególnie narażeni na zaburzenia produkcji melatoniny oraz bezsenność. Jet lag, czyli zespół nagłej zmiany strefy czasowej, jest niezwykle uciążliwy, ponieważ zaburza rutynę organizmu i utrudnia zasypianie.

Jak temu zaradzić?

• Spędzaj dużo czasu na świeżym powietrzu, szczególnie rano. Bardzo ważna jest ekspozycja na promienie słoneczne, które regulują nasz dobowy rytm.
• Regularnie się ruszaj. Codzienna, umiarkowana aktywność fizyczna pomaga w regulacji dobowego rytmu organizmu.
• W ciągu dnia nie pozwalaj sobie na długie drzemki, które w dalszej perspektywie uniemożliwią Ci prawidłową regenerację w nocy.
• Na godzinę przed pójściem spać pożegnaj się z telefonem i komputerem - wyzwalają one niebieskie światło, które blokuje produkcję melatoniny, przez co próba zaśnięcia znacznie się wydłuża.
• Odsypianie w weekendy nie zrekompensuje Ci całego bezsennego tygodnia. Zadbaj o to, by codziennie spać co najmniej 7 godzin, przez co Twoja efektywność w ciągu dnia znacznie się poprawi.
• Zadbaj o jak najlepsze warunki do spania - odpowiedni materac, optymalna temperatura oraz ciemne wnętrze powinny pomóc w skutecznym zasypianiu.

Sen jest niezwykle ważną częścią życia każdego człowieka. W jego trakcie odbywają się istotne procesy fizjologiczne, które odpowiedzialne są m.in. za budowanie odporności. Jeżeli widzisz u siebie objawy zaburzenia rytmu dobowego, postaraj się zadbać bardziej o swój sen lub skonsultuj się ze specjalistą.